یکی از ایستگاههای خط یک مترو تهران، جوانمرد قصاب نام دارد. تا قبل از اینکه این نام برای این ایستگاه برگزیده شود، کمتر کسی در مورد جوانمرد قصاب و وجود بقعه اش در این محله چیزی می دانست. در قسمت شمالی شهر ری، بقعه ای ساده که ملات آن کاهگل و گچ می باشد در زمینی به مساحت 100 متر مربع ساخته شده است که روی آن با سیمان پوشیده شده و با بندکشی های رسمی سعی در تزیین بقعه آن شده است وجود دارد. در اتاقی چهارضلعی به اضلاح 6 متر که در داخل بقعه قرار دارد یک سنگ سیاه قبر تا یک متری زمین بالا آورده شده و روی آن با خط نستعلیق اشعاری بدین شرح دیده می شود:

جوانمرد قصاب این شیردل کمر‌بسته شیر یزدان بود
مزارش که باشد بهشت برین زیارتگه اهل ایمان بود

این بقعه در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. از تمام روایات و افسانه ها معلوم است جوانمرد قصاب در زمان حیات امیرالمومنین زندگی می کرده است و محل زندگی اش هم بغداد بوده است. در برخی روایت اصالتش را اصفهانی دانسته اند و برخی دیگر او را عراقی از اهالی بصره و برخی دیگر او را ابوالعباس آملی قصاب می دانند. اما این که بقعه اش در شهر ری چه می کند جای سوال است. کما اینکه به نام وی در جاهای دیگری از ایران نظیر دزفول نیز بقاعی وجود دارد.

جوانمرد قصاب شخصیتی نیمه افسانه ای مانند آرش و رستم دارد. داستان ها و روایات زیادی نیز در مورد او گفته شده است. در دهه سی و قبل از آن افسانه جوانمرد قصاب نیز مانند سوگ سیاوش و داستان رستم و سهراب در قهوه خانه های تصویرسازی می شد و نقالان داستان آن را برای حضار روایت می کردند برخی او را عبدالله پسر عامر بصری از ملازمان محمد حنفیه فرزند امیرمومنان (ع) می دانند و ظن این را دارند که او یکی از 17 کمر بسته امیرمومنان (ع) بوده است. برخی دیگر او را قصابی می دانند که از امیرمومنان می خواهد فکری برای تیز کردن چاقویش بنماید. حضرت فولادی را که بین قبضه شمشیرش و تیغه آن قرار گرفته بود را می شکند و با دست مبارکش فولاد را لمس می کند و سپس آن را به جوانمرد قصاب می دهد و می فرماید هرگاه چاقویت کند شد از این فولاد به عنوان چاقو تیز کن استفاده کن. بعدها که امیرالمومنین درب خیبر را از جا در می آورد سه حلقه از درب را کنده و به قنبر غلامش می دهد تا آن را به دست جوانمرد قصاب در بغداد برساند و او این حلقه ها را که نشانه حقیقت، طریقت و عدالت بوده است را به گردن چاقو تیزکنش می اندازد.

روایت افسانه ای هم در این مورد وجود دارد که کنیزکی نزد جوانمرد قصاب می آید و از او طلب گوشت می کند هر میزان گوشتی که جوانمرد به او می دهد راضی نمی شود و سرانجام جوانمرد عصبانی شده و از دادن گوشت بیشتر به او امتناع می ورزد. کنیز گریه می کند. امیرمومنان که شاهد ماجرا بوده است از جوانمرد درخواست می کند به کنیز گوشت بدهد اما وی که امیرمومنان را نمی شناسد، از فرمانبرداری وی سر باز می زند. قنبر غلام حضرت علی به جوانمرد می گویند چگونه او را نشناختی وی امیرمومنان بود. جوانمرد از شدت ناراحتی دو چشم خود را با کارد بیرون می آورد و دست خود را قطع می کند و به قنبر می دهد و می گوید این ها را به نزد امیرمومنان ببر. حضرت علی به نزد جوانمرد می آید فاتحه ای بر اندام جداشده می خواند و آن را سر جایش می گذارد و جوانمرد شفا می یابد. محمد علی شریف یزدی شاهرودی در رساله ای که در باب اصناف نوشته است، آورده است که حضرت علی (ع) سه کس را کمر بست که یکی از آن ها نصیر قصاب اصفهانی مشهور به جوانمرد قصاب بود.

در این که جوانمرد قصابی وجود داشته که فردی خیَر و درستکار بوده است شکی نیست. ولی این که این داستان ها کدامشان واقعی هستند معلوم نیست. جوانمرد قصاب به قدری در میان مسلمانان مورد احترام است که روستاهای کشور افغانستان در شب های جمعه برای شادی روحش نذری می دهند.

مرمت و بازسازی بقعه جوانمرد قصاب
این بقعه در سالهای قبل از دهه 1330 مورد توجه محله جوانمرد قصاب بود و اهالی این منطقه هر روز صبح قبل از شروع کار به زیارت وی می رفتند و سپس روزشان را آغاز می کردند. اما در دهه 50 و 60 به فراموشی سپرده شد و کم کم تخریب شد. بعد از افتتاح مترو این محله و همچنین بازسازی این بقعه توسط میراث فرهنگی بار دیگر زیارت آرامگاه جوانمرد قصاب رونق یافت و همچنین حیاطی نیز به بقعه اضافه شد.

ثبت ملی
این اثر در سال 1377 با شماره 2002 به ثبت ملی رسیده است.

دسترسی به بقعه
وسیله نقلیه شخصی: از بزرگراه آزادگان وارد بزرگراه خلیج فارس شوید و از خروجی به سمت پل آزادگان بزرگراه آزادگان ادامه دهید تا به بزرگراه رجایی برسد از آنجا وارد میدان دستواره شوید. از میدان دستواره وارد خیابان دستواره شده و کمی جلوتر وارد خیابان رضاییان شوید بعد از 200 متر در سمت راستتان وارد خیابان کمیل شده و 180 متر جلوتر وارد خیابان حنیفه زاده شوید. بعد از 20 متر به سمت راست بپیجید بقعه جوانمرد قصاب در این جا قرار گرفته است.
اتوبوس: با خط 338 پایانه امام خمینی-پارکینگ شهر ری یا خط 104 ترمینال جنوب- ترمینال شهید افشار می توانید در ایستگاه اتوبوس خیابان کمیل پیاده شوید و با اندکی پیاده روی خودتان را به بقعه جوانمرد قصاب برسانید.
مترو: با استفاده از خط 1 مترو در ایستگاه جوانمرد قصاب پیاده شوید. بعد از 2 کیلومتر پیاده روی به این بقعه می رسید.

◉ آدرس: تهران، ابتدای خیابان کمیل، بقعه جوانمرد قصاب

.
منابع:
گوگل مپ | https://www.google.com/maps
ویکی پدیا فارسی | https://fa.wikipedia.org
توریستگاه | https://www.touristgah.com
سیری در ایران | https://seeiran.ir