خانه ملجیک یک خانه قجری است که در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است. ملیجک یا غلامعلی خان عزیزالسلطان، پسربرادرزن ناصرالدین شاه و فرزند ملجیک اول میرزا محمدخان گروسی بود. امینه اقدس گروسی همسر نور چشمی ناصرالدین شاه بچه دار نمی شد، به همین دلیل غلامعلی فرزند برادرش را نزد خود نگه داشته بود. غلامعلی در کودکی به دلیل شیرین زبانی اش و نجات جان ناصرالدین شاه به نور چشمی شاه قاجار بدل شد و شاه وی را ملیجک ثانی خواند، وی در بزرگسالی از مقربین شاه قاجار به شمار می آمد و ناصرالدین شاه لقب سردار محترمی را به وی داد. مقام ملیجک ثانی تا جایی بود که درباریان برا کسب مقام و منصب با پرداختن رشوه به امینه اقدس یا خود ملیجک از وی می خواستن تا در نزد ناصرالدین شاه بخواهد آن ها را به فلان منصب بگمارد. امینه اقدس و غلامعلی از این راه به ثروت سرشاری دست یافتند. ناصرالدین شاه تا حدی وی را دوست داشت که دخترش اخترالدوله را به عقد وی درآورد و این عمارت قاجاری را به او بخشید و این عمارت به عزیزیه معروف شد. کیفیت ساخت این خانه به زیبایی کاخ مسعود میرزا پسر ارشد ناصرالدین شاه است. البته بعد از ترور ناصرالدین شاه ملیجک زندگی ساده ای را پیش گرفت تا جایی که همسرش از وی جدا شد. وی بعد از طلاقِ همسرش با یکی از نوادگان ناصرالدین شاه ازدواج کرد و در زمستان 1319 در یکی از کوچه های سعدی پایش به داخل جوی آبی سُر خورد و دچاره حمله قلبی شد و جان به جان آفرین تسلیم کرد.

معماری خانه ملیجک یا عزیزالسلطان
این خانه نیز مانند تمام خانه های قجری دارای یک عمارت دو طبقه با ستون های افراشته حجاری شده است که بر روی ایوانی قرار دارند که با دو دستگاه پله که به صورت مورب با یکدیگر قرار گرفته اند به اندرونی راه می یابد. ارسی های چوبی بسیار زیبا و آیینه کاری های زیبا در اندرونی به همان کیفیت آیینه کاری های تالار آیینه در کاخ گلستان است. در واقع این عمارت سفید رنگ دست کمی از عمارات موجود در کاخ گلستان ندارد.

کاربری خانه ملیجک
این که چطور خانه ملیجک به تصرف بانک ملت در آمده زیاد عجیب نیست. احتمالا خانه به یکی از مشتریان بانک ملت تعلق داشته که به دلیل عدم توانایی در پرداخت وامش به تصرف این بانک درآمده است. بانک ملت هم برای مدتی از آن به عنوان باشگاه مشتریان ملت استفاده کرد و برای مدتی هم در اختیار بخش اداری بانک ملت بود. اما چیزی که عجیب است این است که خانه ملیجک برای مدتی در اختیار کتابخانه مجلس شورای اسلامی بود. احتمال می رود این خانه جزو اموال مصادره ای طبق فرمان امام بوده است که به گرو بانک بوده زمانی که بانک نتوانسته طلبش را وصول کند آن را تصرف کرده است. البته کارشناسان میراث فرهنگی اصرار به تبدیل این خانه ارزشمند به موزه دارند.

ثبت ملی
این اثر در تاریخ 25 مهر ماه سال 1383 با شماره 11211 به ثبت ملی رسیده است.

دسترسی
وسیله نقلیه شخصی: خانه ملیجک در خیابان سعدی جنوبی، پایین تر از چهارراه استقلال کوچه بانک ملت، باشگاه بانک ملت، قرار گرفته است.
مترو: نزدیک ترین ایستگاه مترو به خانه ملیجک متروی ملت در خط 2 می باشد. از قطار پیاده شوید وارد خیابان اکباتان شوید تا به خیابان سعدی جنوبی برسید به سمت راست مسیر خود را در سعدی جنوبی ادامه دهید. خانه ملیجک در پایین تر از چهارراه استقلال، کوچه بانک ملت، باشگاه بانک ملت قرار گرفته است.
اتوبوس: با اتوبوس هایی که در ایستگاه مترو امام خمینی توقف دارند هم استفاده کنید. از اتوبوس که پیاده شدید وارد خیابان اکباتان شوید. در اکباتان مستقیم بروید تا به سعدی جنوبی برسید. خانه ملیجک در پایین تر از چهارراه استقلال، کوچه بانک ملت، باشگاه بانک ملت قرار گرفته است.

◉ آدرس: تهران، خیابان سعدی جنوبی، پایین تر از چهارراه استقلال، کوچه بانک ملت، باشگاه مشتریان بانک ملت

.
منابع:
گوگل مپ | https://www.google.com/maps
ویکی پدیا فارسی | https://fa.wikipedia.org
توریستگاه | https://www.touristgah.com
سیری در ایران | https://seeiran.ir