زبان اصلی مردم تهران و استان تهران، فارسی است. اما در بعضی نقاط زبان های محلی نیز دیده می شود که در مجموع از لهجه های فارسی محسوب می شوند. به طور کلی زبان و گویش های دیگری مانند آذری، گیلکی، لری، مازندرانی نیز به دلیل مهاجرت ها به آن افزوده شده است.

اشتهارد و کرج: اهالی اشتهارد خود را از طایفه «تات» یا «ترک» می دانند. تات ها به گویش محلی و ترکها به گونه ای از ترک آذری تکلم می کنند. مردم برخی روستاها مانند پلنگ آباد و جار به هر دو زبان سخن می گویند.

تهران و ری: ساکنان تهران قدیم قبل از پایتخت شدن مانند روستانشینان کنونی شمیران و آبادی های مجاور سخن می گفتند. اما شهر تهران لهجه خود را از دست داد و لهجه فعلی آن ترکیبی از انواع لهجه های ایرانی است. زبان محله «چال میدان» در محاوره، لحن والفاظ خاصی داشت که به غنی سازی فرهنگ عامه کمک می کرد. این لحن هنوز در گوشه کنار این محله به گوش می رسد. در زبان محاوره ای تهران طبقات اجتماعی نقش مهمی داشته اند و هر قشری لحن زبان خاص خود را داشته است.

دماوند: گویش منطقه دماوند را می توان در شمار گویش های اصیل ایرانی قرارداد. لهجه این منطقه به دو دسته تقسیم می شود: تاتی و لهجه ها و گویش های غیرتاتی.

شمیران (قصران ): زبان عمومی قصران لهجه ای از زبان باستانی پهلوی رازی است، ولی در لهجه میگون، شهرستانک، لالون، زاگون، روته، گرمابدر، شمشک و دربندسر، لهجه مازندرانی غلبه دارد.

رباط کریم: چند دسته گویش در این منطقه به چشم می خورد: ترکی شاهسون در روستاهای منجیل آباد، آلارد، انجم آباد گویش فارسی در رباط کریم، سلطان آباد، اکبرآباد، سبزدشت، حصارک  نقاط چند زبانه(ترکی، لری، تاتی، فارسی)

شهریار: در شهریار و نقاط روستایی آن به گویش های ترکی، لری، کردی، فارسی، تکلم می شود. برخی نقاط ترک زبانند و خود را از اعقاب شاهسون های آذربایجان می دانند.

ورامین: چند گویش در این منطقه وجود دارد. از جمله ایل دماوند که به لری تکلم می کنند.

.
http://www.shirzadfatemeh.blogfa.com