لویزان یکی از محله های مشهور منطقه 3 تهران است که در شرق تهران و جنوب شرقی شمیرانات قرار دارد. لویزان در گذشته از مناطق بسیار خوش آب و هوای شمیران بود و به همین دلیل امروز نیز توانسته است خود را به منطقه ای بسیار خوب و خوش آب و هوا معرفی کند و به خصوص به دلیل قرار داشتن پارک جنگلی لویزان در این منطقه توانسته است ، شهرت بسیار خوبی را برای خود کسب کند. محله لویزان از شمال با بزرگراه بابایی ، از شرق با خیابان هنگام ، از جنوب با بزرگراه زین الدین و از غرب با بزرگراه امام علی محدود شده و با محله‌های ‌مینی سیتی، محله ازگل، محله حسین آباد ، محله قاسم آباد ، محله شمیران نو ، محله مجیدیه ، محله اوقاف ، محله اراج ، و محله کوی نوبنیاد مجاور است. این مجاورت های گسترده نشان از گستردگی محله لویزان دارد. برای معرفی لوکیشن لویزان با نام های قدیمی و تاریخی خود می توان گفت که لویزان از شمال به ازگل ، از جنوب به تپه‌های شمس‌آباد ، از غرب به روستای قدیمی حسین‌آباد و از شرق به منطقه شیان محدود می‌شود. این معرفی می تواند بیشتر قدمت لویزان را به شما معرفی کند.

.

تاریخچه لویزان

لویزان از جمله مناطق شمیران است که سابقه ای بسیار طولانی در سکونت دارد. قنات های لویزان و پیشینه کلمه لویزان و کلمه شیان از جمله این نشانه ها هستند. کلمه لویزان از کلمه لوز به معنای درخت بادام آمده است و باید گفته که ریشه کلمه لوزان در زبان عربی است. منطقه لویزان در گذشته دارای انبوهی از درختان بادام بود و هنوز نام هایی چون کوچه بادومی در این منطقه در واژگان مردمی مصطلح است. به دلیل وجود درختان بادام فراوان در این منطقه و پس از حمله اعراب به ایران ، اعراب این منطقه را با نام منطقه لوز به معنای جایی که درخت بادام در آنجا فراوان است می شناختند.

در گذر زمان کلمه لوز و لوزان به کلمه لویزان تغییر کرد و در حال حاضر نیز این منطقه را به نام لویزان می شناسند. همچنین کلمه لویزان به معنی محل نگه داری از غلاتی است که کوفته شده و هنوز این غلات ، از کاه جدا نشده است. همچنین معنی کلمه شیان نیز در جای خود جالب توجه است. کلمه شیان با ترکیب له آویزان به معنی محلی است که در آن شراب انگوری ساخته می شود و تلفظ آن به صورت لویشان آمده است.

اینکه واژگانی درباره یک محله نزدیک به ۱۴۰۰ قدمت داشته باشد ، نشان دهنده قدمت تاریخی و پیوستگی در آن منطقه است و باید گفت که لویزان دارای این عنصر تاریخی بسیار مهم است و این عنصر مهم از الزامات و پیوستگی تاریخی منطقه لویزان حکایت می کند. از دیگر عناصری که می توان درباره تاریخچه لویزان و پیوستگی تاریخی این منطقه بر آن تاکید کرد ، نام هایی در این منطقه است که از زمان بادامستان لویزان حکایت می کند. هنوز در گویش قدیمی های لویزان برخی از محله های آن را با نام های قدیمی آن ها مانند کوچه بادومی می شناسند.

وجود چنین لغاتی نیز نشان می دهد ، ما با یک محله قدیمی مواجه هستیم. عنصر دیگر در قدمت و تاریخچه لویزان وجود قنات های لویزان است. لویزان دارای دو قنات به نام های قنات حاج قاسمی و قنات مبارک آباد است. این قنات ها دارای عمری به قدمت چند صد سال هستند. عنصر بسیار مهم دیگر درباره تاریخ لویزان ، وجود بقعه امام‌زاده لویزان است. امامزاده لویزان را مقبره چهار تن از نوادگان امام سجاد (ع) می دانند. وجود امامزاده لویزان نیز از عناصر هویت لویزان است. تمامی این آثار نشان از قدمت و اصالت این منطقه دارد و ما را به شناسنامه ای پربار و اصیل می رساند.

لویزان در زمان پهلوی

در بسیاری از منابع آمده است که لویزان در زمان پهلوی ، منطقه ای بود که اهالی آن بیشتر دارای مشاغلی مانند کشاورزی و دامداری بودند. در آن زمان کارخانه اسلحه سازی و مشاغل نظامی نیز در این مناطق و نزدیک اراج و پاسداران و مناطق شرق تهران نیز آغاز به کار کرده بود و برخی از اهالی لویزان نیز کار خود را در این کارخانه ها شروع کرده بودند. این اتفاق باعث ایجاد شهرک چهارصد دستگاه لویزان شده و می توان گفت که روند شهرسازی در لویزان را باید از همین تاریخ ها جستجو کرد.

لویزان در کتب تهران شناسی

استاد منوچهر ستوده ، تهرانی شناس و ایران شناس و استاد سابق دانشگاه تهران در کتاب جغرافیای تاریخی شمیران ، درباره لویزان حکایت جالبی دارد که ذکر آن خالی از لطف نیست. منوچهر ستوده در صفحه ۷۴۳ کتاب جغرافیای تاریخی شمیران در این باره می گوید : لویزان حاز دهکده‌های قدیمی شمیران و در شمال شرقی مبارک‌آباد است. در شش کیلومتری شرق تجریش است و از شمال به ازگل و از جنوب به شمس‌آباد و از غرب به حسین‌آباد و از شرق به شیان محدود می‌شود.

اراضی این ده متعلق به آقای هروی (بصیرالدوله) است. جمعیت این ده ۸۵۷ تن مرد و ۴۵۵ تن زن است که جمعاً به ۱۳۱۲ تن می‌رسند و بیشتر افراد بومی هستند. در جنوب شرقی ده تپه‌ای است که گورستان عمومی ده است و مرقد امام زاده‌ای بر بالای تپه است. محصولات این دهکده غلات و حبوبات است. توت فرنگی و گیلاس دارد. محلی‌ ها به گاوداری مشغولند. آب بهاره رودخانه شاه آباد به این‌ جا می‌ رسد و اهالی از آن استفاده می‌کنند. در شرق این آبادی چهارصد دستگاه ساختمان برای کارمندان و درجه داران ارتش ساخته شده‌است.

همچنین دکتر حسین کریمیان در کتاب تهران ، گذشته و حال آورده است که : اراضی لویزان قسمتی در محدوده ۲۵ ساله افتاده و قسمتی خارج از محدوده است. جمعیتش در فرهنگ جغرافیایی ایران ۵۰۸ تن، و در فرهنگ آبادی‌های کشور ۱۹۱۰ تن در۳۸۰ خانوار ذکر گردیده‌ است. سبب این اختلاف توسعه روزافزون این آبادی است. شغل اهالی زراعت است و جمعی در مهمات سازی ارتش کار می‌کنند. کریمیان ، کتاب تهران ، گذشته و حال . صفحه 440

.

دسترسی محله لویزان

محله لویزان از مناطق بسیار خوش مسیر شرق تهران است. محله لویزان در میان سه بزرگراه امام علی ، بزرگراه بابایی و بزرگراه زین الدین و خیابان هنگام محدود شده و از تمامی این بزرگراه ها نیز دارای ورودی های بسیار خوبی است. لویزان به دلیل قرار گرفتن در میان این بزرگراه ها ، دسترسی بسیار خوبی را به مناطق مجاور خود مانند نارمک ، سیدخندان ، پاسداران ، سوهانک ، شهرک شهید محلاتی ، نیاوران و دارآباد دارد. بهترین مسیر رفتن به لویزان از غرب ، بزرگراه بابایی است و برای رفتن به این محله از جنوب باید از بزرگراه امام علی به این محله رفته و بهترین مسیر برای رفتن به لویزان از نارمک ، خیابان هنگام است.

حمل و نقل عمومی
محله لویزان از نظر حمل و نقل عمومی دارای شرایط بسیار مناسبی است. این محله از طریق چندین خط اتوبوسرانی به بخش های مختلف تهران دسترسی دارد.
خط 1019 پایانه لاله به مترو جوانمرد قصاب از مسیر بلوار ارتش عبور کرده و به این محله دسترسی دارد
خط ۳۰۱ در پایانه مترو شهید حقانی به بلوار ارتش. این خط اتوبوسرانی در مسیر بزرگراه شهید حقانی آغاز شده و با عبور از بزرگراه همت ، خیابان پاسداران ، میدان هروی و مترو شهید زین الدین به لویزان رسیده و وارد بزرگراه ارتش می شود
خط ۳۸۷ میدان رسالت به میدان قدس. این خط از میدان قدس (تجریش) آغاز شده و با عبور از نیاوران ، اقدسیه و پاسداران به میدان رسالت می رسد.
خط ۲۱۳ شهرک شهید محلاتی به میدان رسالت. خط 213 از شهرک شهید محلاتی آغاز شده و با عبور از بلوار ارتش و لویزان وارد بزرگراه شهید بابایی و خیابان هنگام و میدان الغدیر شده و به میدان رسالت منتهی می شود.
خط ۲۱۶ شهرک شهید محلاتی به پایانه علم و صنعت. خط 216 اتوبوسرانی از شهرک شهید محلاتی آغاز شده و با عبور از بلوار ارتش و بزرگراه بابایی به پایانه علم و صنعت می رسد.
خط ۲۱۴ پایانه شهید دستواره به پایانه افق (حکیمیه)

مترو لویزان
نزدیکترین ایستگاه مترو به لویزان ، ایستگاه مترو نوبنیاد است. در غرب لویزان و در خیابان پاسداران ، چندین ایستگاه مترو وجود دارد که دارای دسترسی مناسبی به محله لویزان هستند.
ایستگاه مترو نوبنیاد
ایستگاه مترو هروی
ایستگاه مترو حسین آباد
ایستگاه مترو شهید زین الدین

.

امکانات تفریحی و طبیعت گردی در لویزان

محله لویزان یکی از بهترین محله های تهران به لحاظ امکانات تفریحی و طبیعت گردی است. پارک لویزان ، هتل شیان ، امامزاده لویزان ، باغ پرندگان و بوستان شادی ، بزرگترین مراکز تفریحی و گردشگری لویزان هستند.
پارک لویزان با مساحت 1100 هکتار بزرگترین بوستان جنگلی تهران است. پارک جنگلی لویزان در دهه 40 شمسی در این منطقه ساخته شد تا هم یتواند تفرجگاهی زیبا در این منطقه به وجود آورده و هم از ساخت و سازهای بیشتر در این منطقه جلوگیری کند. پارک جنگلی لویزان با وجود امکانات بسیار مناسب امروزه از بهترین پارک های تهران است.

باغ پرندگان
باغ پرندگان از بهترین باغ بوستان های تهران است. باغ پرندگان محیطی بسیار مناسب را جهت نگهداری و نمایش و همچنین تکثیر انواع پرندگان است. باغ پرندگان از بهترین جاهای دیدنی تهران است و در کنار پارک لویزان از جاذبه های گردشگری منطقه لویزان است. در باغ پرندگان بیش از 250 گونه از پرندگان آسیایی و آفریقایی نگهداری می شود و از این نظر بزرگترین محل نگهداری انواع پرندگان در تهران است.

امامزاده پنج تن لویزان
امامزاده لویزان در تپه ای بسیار زیبا و مشرف به تهران قرار دارد. در معرفی هایی که از این امامزاده شده است ، امامزاده لویزان را مدفن چهار برادر به نام‌های سالم، ابوطالب ، رضا و رحیم ، پسران شیث فرزند کاظم فرزند علی بن الحسین زین العابدین هستند. در کتاب جغرافیای تاریخی شمیران توصیف این مکان زیبا آمده است که بیان آن در این جا خالی از لطف نیست.

منوچهر ستوده در بخشی از این کتاب درباره امامزاده لویزان نوشته است : بر فراز تپه‌ای که در مشرق جاده بین تهران و کوه پایه‌های شمال شرقی شهر قرار دارد، آن جا که آبادی شمس‌آباد تمام می‌شود و خانه‌ها و باغ‌های لویزان آغاز می‌گردد، بقعه‌ای به نظر می‌رسد که ساختمان اصلی آن بنا ی چهارگوشی با پوشش گنبدی است به طول و عرض خارجی قریب ده متر و محوطه داخلی آن از هر طرف بیش از هفت متر است.

اصل بقعه یقیناً بنای قدیمی ساده بوده که تقریباً به همان حال نگهداری شده‌است و در عهد قاجاریه بر چهار طرف آن ایوان ساده افزوده روی تمام بنا را شیروانی زده‌اند. مطابق آنچه از زیارت نامه این بقعه به زحمت بر می‌آید. این‌ جا مرقد چهار برادر به نام‌ های سالم، ابوطالب، رضا و رحیم پسران شیث فرزند کاظم فرزند علی بن الحسین زین العابدین می‌باشد. ضریح مشبکی به طرز مرسوم به جعفری و سبز رنگ به طول کمتر از سه و عرض بیش از دو متر دارد و اهمیت صنعتی و تاریخی در این بقعه مشاهده نمی‌شود. ولی موقعیت زیبا و منظره دل پسند آن که مشرف به‌آبادی‌ های مختلف شمیران است جلب توجه می‌نماید . بنای این بقعه در سال 1373 با همت اهالی لویزان و همکاری اداره اوقاف و امور خیریه بازسازی گردید .

نمای بیرونی آن کاشی کاری و نمای داخلی حرم با آینه کاری هفت رنگ آن زیبایی خاصی به این بقعه بخشیده است. در کنار امامزاده لویزان آرامستانی وجود دارد که افراد سرشناسی به همراه 166 شهید در این آرامستان دفن شده اند. شهید محسن رضائیان خلبان هواپیمای ایرانی که توسط ناو آمریکایی هدف قرار گرفت ، شهید براتی فردوئی معاون فرمانده نیروی زمینی ارتش ، شهید رکن آبادی از شهدای به نام حادثه منا و هشت خانواده ای که هر کدام از ایشان دو شهید را تقدیم میهن اسلامی ایران کرده اند و مزار مرحوم ابوالشهید علی اربابی قرار دارد.

هتل شیان
هتل شیان نیز از امکانات گردشگری لویزان است. هتل شیان نیز از هتل هایی است که در زمان ساخت مجموعه لویزان و برای سکونت گردشگران تهرانی ساخته شد و هنوز این هتل به دلیل موقعیت بسیار مناسب خود دارای مهمانان بسیار زیادی از سراسر کشور است.

.

زندگی در لویزان

لویزان یکی از بهترین محله های منطقه 4 تهران است. به دلیل مجاورت لویزان با منطقه 3 تهران و منطقه 1 تهران ، این محله دارای شرایط بسیار خوبی برای زندگی است ، چرا که به دلیل مجاورت با این مناطق دسترسی بسیار خوبی را به بهترین مراکز خرید تهران و همچنین جاهای دیدنی تهران دارد. این محله با وجود بزرگراه های امام علی ، بزرگراه بابایی ، بزرگراه زین الدین و خیابان هنگام دسترسی های خوبی را به محله ها و مناطق مجاور دارد. محله لویزان دارای امکانات بسیار خوبی از نظر حمل و نقل عمومی است و تنها باید گفت که لویزان دسترسی مستقیمی را به مترو نداشته اما مترو لویزان در کمترین مسافت با این محله قرار دارد.

دلیل وجود پارک لویزان دو اثر بسیار مطلوب را بر روی این محله گذاشته است. اول آنکه تراکم جمعیت در این محله را به خوبی کنترل کرده و مورد دیگر آنکه این پارک اثر بسیار خوبی را در پایش هوای این منطقه دارد و همچنین ، وجود امکانات خوبی مانند پارک پرندگان نیز این محله را به محله ای با امکانات بسیار خوب گردشگری و رفاهی تبدیل کرده است. موارد طرح شده را می توان نقاط مثبت لویزان برای زندگی نام برد ، اما اگر قدری نیز بخواهیم درباره مشکلات لویزان صحبتی داشته باشیم ، باید گفت که لویزان از جمله مناطقی است که کمتر دارای امکانات تفریحی و آموزشی دولتی است. محله لویزان بیش از این نیازمند دسترسی های خوب به چنین امکاناتی است و این مورد درباره امکانات ورزشی لویزان نیز صدق می کند.

.

قیمت خانه در لویزان

قیمت خانه در لویزان به دلیل قرار گرفتن این محله در کنار محله های بالاشهر تهران مانند اراج ، پاسداران و اختیاریه و منظریه ، بسیار گرانتر از متوسط قیمت خانه در تهران است و نسبتا می توان گفت که این محله جزو محله های گران تهران و جزو گرانترین محله های منطقه 4 تهران به حساب می آید. در سالهای گذشته و به خصوص در دو دهه گذشته قیمت خانه در لویزان به دلیل افزایش بسیار زیاد قیمت زمین در لویزان ، پیشرفت چشمگیری داشته و این موضوع افزایش قیمت آپارتمان در لویزان را نیز به همراه داشته است.