سوهانک تهران یکی از محله‌های منطقه ۱ تهران است که در محدوده شمیرانات قرار دارد. سوهانک از محله‌های قدیمی و ریشه دار شمیرانات است که به دلیل آب و هوای خوب آن از قدیم محل زندگی و سکونت اهالی شمیرانات بود به نوعی که برخی معتقدند قبرستان قدیمی سوهانک، محل دفن یک امامزاده ناشناس است. سوهانک را با حمام قدیمی و تکیه قدمی سوهانک می‌شناسند و دو چنار مسجد سوهانک در حدود نهصد سال قدمت دارند. تمام این موارد نشان می‌دهد که سوهانک قدیم از روستا‌های پر رفت و آمد شمیرانات بوده است.

.

سوهانک تهران کجاست؟

سوهانک تهران یکی از محله‌های قدیمی تهران است. سوهانک در محدوده شمیرانات قرار دارد و از جمله محله‌هایی است که در شرق شمیرانات و شمال شرق تهران قرار گرفته است. سوهانک را می‌توان شمال شرقی‌ترین محله تهران نام برد و پس از محله سوهانک در شرق تهران، محله دیگری به چشم نمی‌خورد. محله سوهانک از شمال با رشته کوه‌های البرز مرکزی، از جنوب با خیابان جاده لشگرک و بزرگراه ارتش و از غرب با بلوار قائم، میدان یکم شهرک قائم، خیابان گل‌ها، خیابان خندان، خیابان شهید محمدی فر و میدان نیایش محدود شده و با محله‌هایی مانند محله مینی سیتی، ازگل و محله شهید محلاتی مجاورت دارد. سوهانک ۱۸۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و با گسترش شهر تهران اکنون جزئی از این شهر شده است.

.

تاریخچه سوهانک

سوهانک قدیم منطقه‌ای بسیار بزرگ بوده است. منطقه سوهانک از حدود دارآباد آغاز شده و تا جنوب لواسانات ادامه داشت و مناطق بسیار زیادی را شامل می‌شد. کشتزار‌ها و باغ‌هایی قدیمی که جزء سوهانک بودند، دره پولاد وحش، باغ حدیقه، جهان بخش، بند تله‌هرز، بیدستان، باغ سردار، باغ فولادی (نازآباد)، تنگ آخوره، تنگ فاطمی، باغ حمزه (منور)، چال استلک، سوت‌بیشه، شاه‌پسند (دره جوزدار)، شنکزار، و یوردکریم بودند. برخی از بخش‌هایی که غالباً با عنوان شهرک از محدوده سوهانک جدا شده‌اند نیز شهرک ابوذر، شهرک قائم، مینی‌سیتی، شهرک شهید محلاتی، پارک جنگلی سوهانک، شهرک کوثر، شهرک یاس و شهرک لاله هستند. این مناطق همگی جزئی از سوهانک قدیم بودند که امروزه مبدل به محله‌هایی مستقل شده‌اند.

شمار ساکنان سوهانک در سال ۱۳۴۲ خورشیدی ۴۰۸ تن مرد و ۲۹۳ تن زن بود. در طی همان سال‌ها سوهانک دارای مسجد و تکیه و گرمابه بوده و دبستانی به نام ارمغان سوهانک (دبستان فولادی) با ۱۳۹ دانش‌آموز داشت. دو اصله چنار کهنسال در حیاط مسجد سوهانک وجود دارد که بنا بر نظر برخی، قدمت یکی از این دو اصله، از چنار امامزاده صالح تجریش نیز بیشتر است. عمر هر دو اصله را در حدود نهصد سال تخمین زده‌اند که این موضوع نشان از قدمت تاریخ سوهانک دارد.

در سوهانک، قبرستانی قدیمی نیز وجود دارد که از جمله مکان‌های قدیمی این روستا است. قبرستان سوهانک در خیابان شهید ازگلی قرار داشته و بر طبق باور مردم و شجره نامه آستان قدس رضوی، پیکر این امامزاده در بخش جنوبی قبرستان دفن شده است. با وجود آنکه تا کنون هیچ مقبره و یادبودی برای امامزاده ساخته نشده است، بر اساس حدسیات اهالی قدیم سوهانک می‌توان گفت که محل دفن این امامزاده، در قسمت جنوب غربی و در زیر درختان سرو کهنسال این قبرستان است. حمام قدیمی سوهانک و تکیه قدیم سوهانک نیز از جمله اماکن قدیمی منطقه سوهانک محسوب می‌شوند که در دو دهه ۳۰ و ۴۰ خورشیدی، تخریب شدند. در زمان تخریب حمام قدیمی که احتمالاً زمان ساخت اولیه‌ی آن به دوران قبل از اسلام باز می‌گردد، سنگ نوشته‌ای از بین یکی از پی‌های حمام به دست آمد که سرنوشت آن متأسفانه نامعلوم مانده است.

تکیه قدیمی سوهانک نیز بنایی خشت خام و کاهگل بود که برخی از اهالی قدیمی سوهانک اعتقاد دارند که زمان تأسیس این تکیه به اوایل دوران سلسله قاجاریه باز می‌گردد. نهری قدیمی از میان بنای تکیه قدیمی می‌گذشت که از باغ اندرون یا باغ سردار سرچشمه می‌گرفت. در این تکیه یک سکو هم برای نمایش وجود داشت که در ماه‌های عزاداری، خود اهالی، بر روی آن سکو، مراسم تعزیه سوهانک را برپا می‌کردند. این تکیه تا کنون چند مرتبه بازسازی شده و اکنون به یک حسینیه، تبدیل شده است. آسیاب قدیمی سوهانک نیز از جمله ابنیه قدیمی منطقه محسوب می‌شد. این آسیاب در شمال سوهانک و در ابتدای خیابان تنگه قرار داشت. این آسیاب از ملات ساروج و سنگ خشک ساخته شده بود، اما قدمت این آسیاب مانند حمام سوهانک، به زعم پیران محل، مشخص نیست.

.

باغات قدیم سوهانک

در قسمت شرقی منطقه سوهانک باغ بزرگی بود که بنانیه نام داشت. این باغ متعلق به خانواده‌ای زرتشتی بود. در این باغ بود که آثار قبر بزرگ خاندان آن خانواده تا قبل از قطع و از بین رفتن درختان در میان باغ باقی مانده بود. در این باغ، استخری بزرگ و زیبا با حجم ۴۰۰۰ متر مکعب با دیواره سی متری که سنگ چین شده بود، از میانه پاییز تا پایان بهار، آب تابستان آبیاری باغ را فراهم می‌کرد. متأسفانه این استخر در عملیات ساخت و ساز‌های دهه‌های اخیر کاملاً پر شد و از بین رفت. دو باغ قدیمی کوروس و سردار هم متأسفانه تخریب شد و از بین رفت و جای خود را به ساختمان‌های چند طبقه داد. باغ کوروس بکه باغی بسیار بزرگ بود، بیش از پنجاه هکتار وسعت داشت و پر از درختان میوه بود. همچنین باغ سردار هم در قدیم، درختان بسیار زیادی داشت که اکثر آن‌ها از بین رفته‌اند.

.

دسترسی سوهانک

سوهانک شمال غربی‌ترین محله تهران است و پس از سوهانک، محله‌ای دیگر در شرق تهران وجود ندارد. تنها مسیر دسترسی به سوهانک از طریق بزرگراه ارتش و جاده لشگرک امکان‌پذیر است. برای رسیدن به سوهانک می‌توانید از بزرگراه امام علی وارد بزرگراه ارتش شده و خود را به سوهانک برسانید.

حمل و نقل عمومی در سوهانک
سوهانک گرچه از جمله مناطقی است که دسترسی به آن قدری دشوار است، اما از نظر حمل و نقل عمومی وضعیت مناسبی دارد. اولین خط اتوبوس در سوهانک در اوایل دهه ۶۰ از سوهانک به میدان اختیاریه به وجود آمد اما با توجه به فقدان محله‌ها و شهرک‌های مسکونی فعلی در اطراف بزرگراه ارتش و منطقه مینی سیتی به همراه خط ازگل به تجریش، تنها خطوط اتوبوسرانی در این حوالی بود. در اوایل اردیبهشت سال ۹۷ بود که مقصد این خط پس از سال‌ها از میدان اختیاریه به سه راه ضرابخانه منتقل شد. به جز این خط، خطوط اتوبوسرانی دیگری نیز در اطراف سوهانک قابل دسترس هستند.

خط ۲۱۵ سوهانک به سه راه ضرابخانه در مسیر بلوار ارتش، اراج، خیابان لنگری، میدان نوبنیاد، خیابان پاسداران، حسینیه ارشاد، خیابان شریعتی، ابتدای بزرگراه همت و زین‌الدین
خط ۳۰۱ بلوار ارتش به پایانه متروی شهید حقانی در مسیر بلوار ارتش، بلوار نیروی زمینی، خیابان شعبانلو، لویزان، خیابان افتخاریان، میدان هروی، خیابان افشاری، بلوار گیلان، متروی شهید زین‌الدین، میدان فرخی یزدی، بزرگراه شهید همت و بزرگراه شهید حقانی
خط ۱۰۶ پایانه لاله به پایانه شهید افشار (پارک وی) در مسیر بلوار ارتش، بزرگراه‌های امام علی، شهید بابایی، ‌ایستگاه متروی نوبنیاد، بزرگراه صدر و مدرس
خط ۱۰۹ یا ۹ اتوبوس‌های تندرو از پایانه لاله به پایانه متروی جوانمرد قصاب از مسیر بلوار ارتش، بزرگراه امام علی، بزرگراه شهید کریمی (کمربندی شهرری)، بلوار شهید دستواره (جوانمرد قصاب) تا متروی جوانمرد قصاب

مترو سوهانک
نزدیکترین مترو به سوهانک، ‌ایستگاه مترو قائم است و می‌توان گفت از بهترین مسیر‌ها برای دسترسی به سوهانک متروی آزادگان قائم را است. برای رفتن به سوهانک از طریق مترو کافی است از‌ایستگاه تئاتر شهر یا‌ایستگاه شهید بهشتی سوار مترو شده و در آخرین‌ایستگاه به نام قائم پیاده شوید.

.

مراکز درمانی سوهانک

محله سوهانک از نظر وجود مراکز درمانی دارای تعدادی مراکز درمانی و بیمارستان است که در این محله می‌توانند نیاز ساکنین را برطرف کنند.
مرکز سلامت جامعه سیدالشهدا: چهارراه مینی سیتی – خیابان سوهانک – کوچه درمانگاه
مرکز بهداشتی و درمانی شهرک قائم: بزرگراه ارتش، بعد از بلوار مینی سیتی، شهرک قائم، فاز یک، کوچه سوسن

.

مراکز خرید سوهانک

مراکز خرید سوهانک از جمله مراکز خرید خوب در تهران هستند که می‌توانند نیاز ساکنین منطقه را به خوبی مرتفع کنند. از جمله این مراکز خرید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
مرکز خرید نخل: آدرس: بزرگراه ارتش، خیابان نخل
مرکز خرید پلاتینیوم: این مجتمع تجاری در نزدیکی دانشگاه آزاد اسلامی واقع شده است.
مرکز خرید لاله‌ها: آدرس: بزرگراه ارتش، شهرک قائم، بلوار شاهد، میدان امام علی
مجتمع تجاری کوثر: آدرس: خیابان سلمان، جاده سوهانک
مرکز خرید سن سون: آدرس: شهرک محلاتی، شهرک قائم، خیابان توحید

.

جا‌های دیدنی سوهانک

اماکن تفریحی سوهانک به دلیل قرار داشتن این محله در موقعیت کوهپایه‌ای دارای جذابیت‌های خاصی است. این اماکن دیدنی بخشی به اماکن تفریحی و بخشی دیگر به اماکن تاریخی سوهانک تعلق دارند.

بوستان سوهانک
بوستان سوهانک را می‌توان بزرگترین مجموعه تفریحی و فضای سبز این محله به شمار آورد. فضای سبز بوستان سوهانک شامل درختانی از قبیل توت، بادام، سرو نقره‌ای، کاج تهران، ارغوان، اقاقیا، زبان گنجشک، سماق، آیلان توس و غیره است. جانوران بوستان جنگلی سوهانک به دلیل وسعت، اتصال به دامنه‌های البرز و همچنین خلوتی آن، نسبتاً از تنوع و فراوانی بیشتری برخوردار است.
در ساعات خلوت روز می‌توان در این بوستان و تپه‌های اطراف آن، حیواناتی مثل خرگوش و روباه و در مناطق کوهستانی‌تر این بوستان نیز حیواناتی مانند کبک را مشاهده کرد. حتی در این بوستان می‌توان برخی پرندگان مهاجر را نیز مشاهده کرد. البته مار، موش و سگ‌های ولگرد هم از جانوران این گردشگاه به شمار ‌می‌روند. پارک جنگلی سوهانک دارای فضای آرام و ساکتی است و بسیاری از طرفداران محیط زیست، عاشق این منطقه هستند. خلوتی و کم بودن گردشگران محله سوهانک، حضور در فضایی بکر و جنگلی، چشم‌انداز وسیع از بالای ارتفاعات، از جمله جاذبه‌های این پارک جنگلی به شمار می‌رود.

بهترین راه دسترسی به بوستان جنگلی سوهانک، از میدان نوبنیاد و طی کردن اتوبان ارتش و امتداد جاده لشگرک به سمت شمال فراهم شده است. در این جاده دو راه خاکی وجود دارد که وارد بوستان جنگلی سوهانک می‌شود. برای دسترسی به تپه‌های قسمت شمال سوهانک نیز از داخل محله سوهانک به سمت انتهای خیابان سوهانک پیش رفته و به یک دوراهی بر می‌خورید و هر دو راه (خیابان جهاد بخش و خیابان آسیاب) نیز کم و بیش به یک مقصد منتهی می‌شوند. با وجود اینکه پارکینگی در اطراف بوستان سوهانک احداث نشده، اما با این حال مشکلی جهت جای پارک ماشین شما در خیابان‌های اطراف آن وجود نداشته و شما می‌توانید خودروی خود را در اطراف این بوستان پارک کنید.

بام سوهانک
در بوستان سوهانک و در انتهای راه خاکی که به یکی از تپه‌های مرتفع بوستان ختم می‌شود، می‌توان منظره تهران را از بالای بوستان جنگلی مشاهده کرد. همچنین در سمت شرق، دریاچه سد لتیان قابل مشاهده است. حضور در کنار فضایی روستایی و عبور از کنار باغات آن، به جذابیت این مسیر اضافه می‌کند. ضمناً این مسیر را می‌توان با ماشین نیز طی کرد. علاقه‌مندان به ورزش‌های موتوری نیز در این منطقه فضای خوبی در اختیار دارند. البته باید گفت که متأسفانه برخی از موتور سواران با نادیده گرفتن پوشش گیاهی سوهانک برخی لطمات را به این منطقه زده‌اند. از تپه ماهور‌های این بوستان به عنوان پیست موتور سواری و ماشین‌های دو دیفرانسیل استفاده می‌شود. ضمناً دوچرخه سواری کوهستان نیز در این منطقه از جمله ورزش‌های پر تقاضا است. وجود برخی باغات میوه، محصور نشدن منطقه بین مناطق مسکونی و همچنین استخر‌هایی که در محدوده بوستان و باغات خصوصی منطقه جهت تأمین آب درختان احداث شده است، به غنای جانوری سوهانک کمک شایانی کرده و یکی از جذابیت‌های این منطقه به شمار می‌رود.

حسینیه سوهانک تهران
حسینیه سوهانک در گذشته به نام تکیه سوهانک بود. اگرچه تکیه قدیمی سوهانک از منظر زیبایی و روح معنوی واجد روحانیتی خاص خود بود، اما این تکیه در دهه ۴۰ و پس از آن در حدود سال ۱۳۸۰ هجری شمسی، بازسازی شده و تغییراتی در داخل و خارج بنا ایجاد گردید. مراسم عزاداری تکیه که البته امروزه تبدیل به حسینیه گشته، از معنویت خاصی برخوردار است. در ایام محرم الحرام از شب اول تا شب سیزدهم محرم در این تکیه، مراسم عزاداری سیدالشهدا برگزار می‌گردد و علاوه بر آن، هر شب، سفره احسان امام حسین پهن می‌باشد. در روز‌های عاشورای حسینی معمولاً بیش از ۵۰۰۰ نفر در این حسینیه و در نوبت‌های متعدد اطعام می‌شوند. از زیباترین خرده فرهنگ‌های اطراف تهران تعزیه روز عاشورای این تکیه و مراسم صبح تیره رو در سپیده دم روز عاشورا در تکیه سوهانک است.

مسجد جامع سوهانک تهران
مسجد جامع سوهانک از سال ۱۲۸۰ مورد استفادهٔ عموم مردم قرار گرفته است و این مسجد اکنون توسط هیئت امنای آن اداره می‌شود. درختان کهنسال چنار سوهانک در حیاط این مسجد قرار دارند. غیر از این مسجد، مسجد کوچک دیگری تحت عنوان مسجد امام حسن مجتبی (ع) نیز در این روستا ساخته شده است.

کوچه تنگه سوهانک
کوچه تنگه سوهانک یکی از کوچه‌های قدیمی سوهانک است که در انتهای سوهانک قرار دارد. کوچه تنگه از آن جهت که یادآور سریال محبوب دردسر‌های عظیم ۲ بود، در ذهن مخاطبین این سریال باقی مانده است. خانه‌ای که در کوچه تنگه قرار داشت، لوکیشن سریال دردسر‌های عظیم ۲ بود که در ماه مبارک رمضان از صدا و سیما پخش می‌شد.

.

بهترین منطقه سوهانک

سوهانک تهران دارای محله‌ها و مناطق مختلفی است که شرایط خوبی را برای زندگی دارند. اما اگر بخواهیم به بهترین خیابان‌های سوهانک نیز اشاره‌ای داشته باشیم، می‌توان به خیابان‌های سلمان، خیابان درمانگاه و خیابان سوهانی اشاره کرد.

.

زندگی در سوهانک

سوهانک از جمله مناطقی است که در شرقی‌ترین قسمت‌های تهران قرار دارد و به همین دلیل این محله دارای دسترسی‌های متوسطی است و تنها بزرگراه مجاور سوهانک، بزرگراه ارتش در شرق تهران است. حمل و نقل عمومی اما در سوهانک وضعیت بهتری را دارد و این محله از نظر دسترسی به مترو وضعیت مناسبی را دارد. بافت شهرسازی سوهانک، بافتی سنتی با خانه‌های مدرن است. این سخن با این معنا است که سوهانک دارای خیابان کشی‌های قدیمی و آپارتمان‌های نوساز شده زیادی است. اما هنوز در برخی از نقاط سوهانک مشکل بافت فرسوده پابرجا است که این مورد از جمله مشکلات سوهانک است.